Jaka jest nasza tożsamość?

Pod patronatem "Gościa Niedzielnego" odbędzie się od 25 do 27 listopada Kongres Społeczny ESK 2016. Hasło przewodnie brzmi: "Kultura wartości - wartość kultury".

Kongres odbywa się w kontekście obchodów 1050. rocznicy chrztu Polski - wydarzenia, które na wieki ukształtowało tożsamość cywilizacyjną, kulturową i religijną naszego kraju.
Henryk Przondziono /Foto Gość

- Centralną ideą kongresu jest próba odpowiedzi na pytania o naszą tożsamość rozumianą na różnych poziomach. Te zagadnienia są ważne zwłaszcza teraz, w czasach płynnych i zmiennych wartości. Chcielibyśmy określić rdzeń tej tożsamości - mówi red. Grzegorz Górny, dyrektor programowy Kongresu.

Wśród poruszanych tematów będzie m. in. ten dotyczący poziomu chrześcijaństwa europejskiego. Wezmą w nim udział goście z Irlandii, Hiszpanii i Holandii, którzy opowiedzą, jakie są przyczyny gwałtownej sekularyzacji w ich krajach. - To może być dla nas pewna podpowiedź, jakich błędów musimy się wystrzegać, aby nie powtórzyć tych pomyłek, które stały się ich udziałem - wyjaśnia.

Jeden z paneli będzie dotyczył Europy Środkowej. - Zastanowimy się, czy rzeczywiście możemy stworzyć realną wspólnotę, czy być może istnieją nieprzekraczalne różnice między nami - dodaje red. Górny. Zaplanowano również prezentację „Raportu o stanie ducha w Polsce w XXI w.” Najważniejszym gościem konferencji z zagranicy będzie francuska filozof, Chantal Delsol, która wygłosi wykład pt. „Czy istnieje jeszcze cywilizacja chrześcijańska?”.

Wśród prelegentów znaleźli się m.in. Andrzej Zoll, Krzysztof Zanussi, Marek Jurek, Igor Janke, Grzegorz Górny, Kazimierz M. Ujazdowski, Andrzej Horubała, a także goście z zagranicy, m.in. Attila Szalai, Gerard van den Aardweg, Csaba Kiss, Pablo Pérez-López, John Waters.

Kongres Europejskiej Stolicy Kultury 2016 odbędzie się w dniach 25-27 listopada w CH "Zajezdnia" przy ul. Grabiszyńskiej 184. Wstęp na wykłady i prelekcje jest wolny, ale wymagana jest rejestracja. Szczegóły na www.kulturawartosci.pl.

Oto program wydarzenia:

25 listopada - piątek:

• 13.00 - otwarcie Kongresu Społecznego ESK 2016 - Grzegorz Górny,
• 13.30 - "Gdzie leży Polska? Na Wschodzie, na Zachodzie czy nad Morzem Śródziemnym?"
  Prowadzenie: Piotr Gursztyn

  Panel będzie próbą odpowiedzi na pytanie: Jaka jest nasza przynależność cywilizacyjno-kulturowa na mapie Europy? Czy może się ona zmieniać w różnych okresach historii? Jak myślą o sobie Polacy? Czy myślimy, że należymy do Zachodu, tak samo jak Francja czy Anglia? Czy może, że leżymy na Wschodzie, jak Litwa lub Słowacja? A może nie czujemy się do końca ani Wschodem, ani Zachodem? A może ważniejszy jest inny podział: na linii północ – południe? I jak myślą o nas inne narody? Dlaczego jedni uważają, że jesteśmy Wschodem, a drudzy, że Zachodem?

• 15.30-16.30 - przerwa obiadowa,

• 17.00 -"Dlaczego tak szybko straciliśmy naszą chrześcijańską tożsamość?"
  Prowadzenie: Krystian Kratiuk
  Uczestnicy panelu z Holandii, Hiszpanii i Irlandii opowiedzą, dlaczego w ich państwach doszło do tak gwałtownej sekularyzacji. Dlaczego kraje uznawane jeszcze w połowie XX wieku za bastiony katolicyzmu tak szybko się zdechrystianizowały. Goście z zagranicy powiedzą też, jakich błędów powinni unikać chrześcijanie w Polsce, aby nie powtórzyć tych samych doświadczeń.

• 18.30 - Dyskusja wokół najnowszego numeru rocznika "Teologia Polityczna"
  Moderator: Grzegorz Kowal
  Najnowszy numer „Teologii Politycznej” inspirowany jest rocznicą 1050-lecia chrztu Polski, a zarazem 1050-lecia Państwa Polskiego.

 

26 listopada - sobota:

• 10.00 - "Kto nam porwał Europę"
  Moderator: Igor Janke
  Uczestnicy dyskutować będą, jak to się stało, że dzisiejsza Unia Europejska odeszła od chrześcijańskich ideałów swoich ojców założycieli i wyrzeka się swych religijnych korzeni. Dlaczego odchodzi od zasad pomocniczości i solidaryzmu, zaś coraz większą liczbą regulacji ingeruje w życie ludzi?
• 12.00 - "Europa środkowa: wspólnota czy fantom?"
  Moderator: Mirosław Spychalski
  Panel będzie odpowiedzią na pytanie: Czy Europa Środkowa jest rejonem, który posiada wspólną tożsamość i może artykułować wspólne interesy? Czy jest siłą, która może stworzyć w ramach Unii Europejskiej wpływowy blok dający szansę na prowadzenie bardziej podmiotowej polityki, np. wobec Berlina czy Brukseli? Czy da się urzeczywistnić projekt Międzymorza? A może tego typu plany są jedynie przejawem myślenia życzeniowego, gdyż nasze państwa są zbyt słabe i dzielą je zbyt wielkie różnice interesów?

• 13.30 - "Debata „PEGAZA“ (TVP Kultura): Artysta w państwie"
  Moderator: Krzysztof Koehler
  Uczestnicy debaty będą szukać odpowiedzi na pytania, jakie są obowiązki państwa wobec artystów, a jakie artystów wobec państwa czy też wobec własnej wspólnoty politycznej. Zastanowią się też, dlaczego polityka historyczna wywołuje tak dużo kontrowersji w środowiskach artystycznych. Dyskusja koncentrować się będzie wokół napięcia istniejącego między interesem państwa a wolnością sztuki.

• 15.30 - 16.30 - przerwa obiadowa

• 16.30 - "Czy istnieje cywilizacja chrześcijańska?"
  Prowadzenie: Zbigniew Stawrowski
  Autorka wykładu postara się odpowiedzieć na pytanie, czy dzisiejsza cywilizacja zachodnia, zwana niegdyś łacińską, zasługuje jeszcze na miano chrześcijańskiej. Skoro Kościół uznaje Europę Zachodnią za teren misyjny potrzebujący nowej ewangelizacji, to czy nie jest zasadne mówienie o cywilizacji postchrześcijańskiej? Wokół czego jest jednak zbudowana cywilizacja zachodnia, skoro nie było do tej pory w dziejach żadnej cywilizacji nie zbudowanej wokół jakiejś religii?

• 18.00 - "Mesjanizm 2.0, czyli co wynika z faktu, że Polacy są najbardziej religijnym narodem w Europie?"
  Moderator: Andrzej Horubała
  Uczestnicy panelu zastanowią się nad pytaniem o miejsce Polski na duchowej mapie kontynentu i wynikające z tego konsekwencje. Czy ma sens mówienie dziś o sensie i celu historii oraz misji narodów dziejach świata? Silny pierwiastek mesjanizmu jest dziś zawarty w kulturze politycznej Stanów Zjednoczonych, Rosji czy Izraela. Na ile żywotna może dziś być w Polsce idea mesjanistyczna?

• 20.00 (kościół uniwersytecki) - Koncert: Requiem ludowe – Kwadrofonik & Adam Strug
  Skomponowana na nowo muzyka żałobna, zanurzona w tradycji pieśni mazowieckich i tekstach pochodzących ze Śpiewnika Pelplińskiego z 1871 roku.

27 listopada - niedziela

• 11.30 - Oprowadzanie kuratorskie po wystawie „Wrocław 1945-2016”,
• 13.00 - "Czy zło jest ciekawsze? Klasyczna triada - dobro, prawda, piękno jako wysychające źródło kultury."
  Moderator: Piotr Czekierda
  Panel będzie obracał się wokół spraw współczesnej kultury i sztuki, a zwłaszcza ich odniesienia do klasycznej triady: dobra, prawdy i piękna. Dyskutanci będą zastanawiać się, czy te kategorie nie zostały unieważnione przez dominujące nurty myślowe naszej epoki. Czy jesteśmy skazani na hegemonię kulturową sztuki opartej na transgresji?
• 15.00 - 16.00 - przerwa obiadowa,
• 16.00 - "Raport ze stanu ducha: jaka forma polskości w XXI wieku"
  Moderator: Tomasz Kempski
  Prelegenci postarają się zarysować główne wyzwania, jakie - ich zdaniem - stają przed polskością w czasach współczesnych i w jaki sposób powinniśmy się przygotować, by móc na nie odpowiedzieć.

• zamknięcie Kongresu Społecznego ESK 2016 - Grzegorz Górny.