Śmierć, pamięć i nagrobna sztuka

Wystawę "Śląska ars moriendi. Średniowieczne metalowe płyty nagrobne" można oglądać w Muzeum Narodowym we Wrocławiu do 24 marca. Z bliska zobaczymy tam między innymi płyty nagrobne na co dzień znajdujące się w prezbiterium katedry wrocławskiej.

Przy płycie bp. Piotra z wrocławskiej katedry. Agata Combik /Foto Gość

Są to płyty bp. Piotra Nowaka (biskup wrocławski w latach 1447-1456) i bp. Rudolfa von Rüdesheima (biskup wrocławski 1468-1482). Bardzo ciekawa jest pierwsza z nich, na której postać biskupa otaczają tajemnicze stwory i gdzie obecni są (może żegnający pasterza?) przedstawiciele duchownych i ludu - ci ostatni z narzędziami pracy.

Zdjęcia:

Na ekspozycji zaprezentowane są m.in. płyty z Lubiąża, a także płyta księcia Wacława żagańskiego z dawnego kościoła św. Barbary we Wrocławiu. W muzealnej sali zobaczymy figury patronów dobrej śmierci - św. Krzysztofa (z kościoła św. Krzysztofa we Wrocławiu) i św. Barbary, przedmioty, które towarzyszyły zmarłym w grobach, drukowane "podręczniki dobrego umierania", narzędzia, jakich używano do wykonywania nagrobnych płyt, czy też piękne malowane epitafium ks. Wacława. Ciekawostką jest ponadto ornat z altembasu (jedwabnej tkaniny przetykanej złotą nicią) z Muzeum Archidiecezjalnego we Wrocławiu, przypominający o szatach, w jakich chowani byli duchowni.

- Wystawa opowiada o człowieku, o tym, co myśli o sobie samym... To nie tylko opowieść o szczęściu, pewności życia wiecznego, ale także o lęku, obawom wobec tego, co nieznane, co czeka "po drugiej stronie" - mówi Agata Stasińska, współkuratorka wystawy. Drugi kurator - Mateusz Tomyślak - ukazał różne zagadnienia związane z techniką i technologią wykonywania średniowiecznych płyt nagrobnych. Jako konserwator zrekonstruował brakującą kwaterę płyty Wacława żagańskiego, wykonując nawet warsztat podobny do tych, jakie istniały w średniowieczu.

Wybrane wydarzenia towarzyszące wystawie:

• 10 grudnia, 14 stycznia, 17 lutego, 23 marca 2024 r. - 13.00 - oprowadzania kuratorskie,
• 2 grudnia,15.00 - "Consurge jubilans. Kult Jadwigi i innych świętych kobiet w repertuarze muzycznym średniowiecznego Śląska" - koncert zespołu Vox Imaginaria (Julieta Gonzalez-Springer, Ryszard Lubieniecki),
• 17 lutego 2024 r., 15.00 - Szlakiem dobrej śmierci - spacer po wystawie "Sztuka śląska XIV-XVI w.", prowadzenie: Grzegorz Wojturski.

Wykłady:

• 2 grudnia, 12.00 - "Średniowieczny ceremoniał pogrzebowy książąt śląskich a ich nagrobki", prowadzenie: dr Jacek Witkowski,
• 3 grudnia, 13.00 - "Anielska ochrona i diabelskie kuszenie, czyli o ilustracjach w średniowiecznych traktatach ars moriendi", prowadzenie: Agata Stasińska,
• 23 marca 2024 r., 12.00 - "Średniowieczne nagrobki na Śląsku w barokowych wnętrzach", prowadzenie: dr Dariusz Galewski.