Duszpasterz i historyk Kościoła. 40. rocznica śmierci bp. Wincentego Urbana

Agata Combik Agata Combik

publikacja 14.12.2023 17:10

Dwudniowa konferencja naukowa "Biskup Wincenty Urban (1911-1983) - pasterz Kościoła wrocławskiego. W 40. rocznicę śmierci" odbyła się 13 i 14 grudnia w Grodźcu k. Opola i we Wrocławiu.

Duszpasterz i historyk Kościoła. 40. rocznica śmierci bp. Wincentego Urbana Biskup Wincenty Urban. Materiały organizatorów

Drugi dzień obrad rozpoczął się w kaplicy seminarium duchownego we Wrocławiu Mszą św. w intencji śp. bp. Wincentego, której przewodniczył abp Józef Kupny. O adwentowym przygotowywaniu drogi przychodzącemu Panu i przyglądaniu się życiowym drogom konkretnych osób mówił w homilii bp Jan Kopiec. Zwrócił uwagę, że bp Urban, duszpasterz, a zarazem znawca historii i dokumentów, umiał zgłębiać ludzkie losy i być blisko człowieka.

Otwierając obrady, metropolita wrocławski ukazał sylwetkę biskupa Wincentego jako duszpasterza i historyka, jedną z najbardziej zasłużonych postaci w powojennych dziejach Wrocławia i Dolnego Śląska, prawdziwego tytana pracy.

– Jeśli dzisiaj za Janem Pawłem II, naszym wielkim świętym rodakiem, chętnie powtarzamy, że Wrocław jest „miastem spotkań”, to w moim przekonaniu biskupa Urbana można nazwać „człowiekiem spotkania”, bo w swojej posłudze duszpasterskiej, naukowej służył spotkaniu dziedzictwa Kresów z dziedzictwem ziemi śląskiej – mówił.

Kolejne prelekcje – począwszy od wystąpienia bp. Ignacego Deca – przybliżały życiorys i rozległą działalność bp. Wincentego.

Urodzony 13 lutego 1911 r. w Grodzisku k. Przeworska, w 1931 r. wstąpił do Arcybiskupiego Seminarium we Lwowie, podejmując jednocześnie studia z historii Kościoła na lwowskim uniwersytecie. Po przyjęciu święceń kapłańskich w 1936 r., pracował w Sokolnikach k. Lwowa, w Biłce Szlacheckiej, w Kamionce Strumiłowej. W 1940 r. powrócił do Biłki Szlacheckiej jako administrator parafii. Jako repatriant opuścił ją jako jeden z ostatnich w czerwcu 1945 r.

Posługę kapłańską na ziemiach zachodnich pełnił najpierw na Opolszczyźnie, a od 1946 r. we Wrocławiu. Doktorat uzyskał na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Warszawskiego.

W archidiecezji wrocławskiej był dyrektorem Archiwum i Muzeum Diecezjalnego oraz Biblioteki Kapitulnej, wykładowcą historii Kościoła w seminariach duchownych we Wrocławiu i w Nysie, a następnie na Papieskim Wydziale Teologicznym. W późniejszym okresie wykładał również na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Pełnił przez lata (także jako biskup) posługę kapelana elżbietanek.

 W 1953 r. uzyskał habilitację na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1972 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1982 r. profesorem zwyczajnym.

W 1960 r. przyjął sakrę biskupią w katedrze wrocławskiej z rąk kard. Stefana Wyszyńskiego (były to pierwsze po wojnie święcenia polskiego biskupa w tej świątyni). Po śmierci kard. Bolesława Kominka, od 11 marca 1974 r. do 12 stycznia 1976 r., zarządzał archidiecezją wrocławską jako wikariusz kapitulny. Zmarł 13 grudnia 1983 r. we Wrocławiu. Pochowany został w krypcie archikatedry wrocławskiej.

Organizatorami konferencji byli: Instytut Dziedzictwa Kościoła na Śląsku Fundacji Obserwatorium Społeczne, Instytut Śląski w Opolu, Katedra Historii Wychowania Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, Stowarzyszenie Nasz Grodziec i Fundacja Wieś Kresowa.