Pochwała życia na skorupkach wyryta

Agata Combik

|

Gość Wrocławski 13/2024

publikacja 28.03.2024 00:00

Pisanki wykonywane za pomocą sprzętów stomatologicznych? Takie cuda i wiele innych do 6 kwietnia oglądać można w Muzeum Etnograficznym – Oddziale Muzeum Narodowego we Wrocławiu.

Jaja zdobione techniką ażurową, grawerowane wiertłem dentystycznym autorstwa Bożeny Obozy. Jaja zdobione techniką ażurową, grawerowane wiertłem dentystycznym autorstwa Bożeny Obozy.
Magdalena Skrabek, MNWr

Radość ze zmartwychwstania i wiosennego rozkwitu życia nie omija wielkanocnych koszy, stołów, dekoracji. Na wystawie „Pisanki i palmy wielkanocne” przy ul. Traugutta 111/113 pojawiają się jajka i wydmuszki przypominające prawdziwe klejnoty, a wśród nich ciekawostka: artystyczne pisanki ażurowe, na których twórcy grawerują lub wycinają wzory za pomocą wierteł dentystycznych.

– To stosunkowo nowa technika zdobienia – wyjaśnia kuratorka wystawy Agnieszka Szepetiuk-Barańska. – Wydmuszki takie przed zdobieniem często moczy się w wybielaczu. Dzięki temu uzyskuje się zupełnie białą skorupkę, pozbawioną przebarwień. Czasem stosuje się do tej metody wydmuszki kurze białe lub pokrywa się je farbą akrylową, potem wywierca się otwory i wykańcza je woskiem. Czasami w wolnych przestrzeniach dodatkowo maluje się wzory lub ich same kontury.

Czy za takimi pisankami stoją stomatolodzy odkrywający w sobie artystyczne pasje? Bywa i tak, wszak to osoby ze zdolnościami manualnymi, cierpliwością i wrażliwością na szczegóły. Ale nie tylko oni. – Jedna z artystek, których prace prezentujemy, nauczyła się tej metody sama, z internetu. Inna zawodowo zajmuje się techniką dentystyczną – mówi A. Szepetiuk-Barańska. – Pracują na wszystkich rodzajach jaj, choć najlepiej nadają się do tego od kur z własnego chowu. Nie ma tu znaczenia miesiąc pozyskania jaja, jak na przykład przy tradycyjnej technice rytowniczej. Kroszonki powstają najczęściej z jaj kurzych i gęsich. Najmocniejsze skorupki są od lutego do maja – po zimie mają w sobie najwięcej wapnia.

Na wspomnianej wystawie znajdują się palmy, stroiki, baranki i drewniane ptaki, kukły Marzanny czy pająki wielkanocne (o których poniżej), a także przegląd najróżniejszych pisanek – w tym zdobionych wzorami krymsko-tatarskimi (które są wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO) czy też dekorowanych starą techniką trawienia kwasem chlebowym lub z kiszonej kapusty.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.