Czemu w Kościele obchodzimy Dzień Judaizmu?

Maciej Rajfur: Jaki jest cel świętowania Dnia Judaizmu w Kościele katolickim?

Ks. dr Tomasz Kowalski: Pogłębienie relacji międzyreligijnej, próba wzajemnego zrozumienia i szukania tego, co nas łączy, a nie dzieli.

A co nas łączy w takim razie?

Wspólne korzenie, bo przecież chrześcijaństwo wywodzi się z judaizmu. Jan Paweł II powtarzał, że Żydzi to nasi starsi bracia w wierze, a Kościół jednoznacznie mówi, że chrześcijanie oraz Żydzi są synami Abrahama, którzy zostali zanurzeni w tym samym przymierzu. Jesteśmy dziećmi jednego Boga. Istnieje również silna więź historyczna, ale również teologiczna, bo przecież opieramy się na tym samym słowie Bożym. Ponadto przez Dzień Judaizmu chcemy ukazać, że dialog, choć nieraz niezwykle trudny, jednak jest możliwy, a nawet konieczny. Nasz świat już wystarczająco wycierpiał z powodu braku dialogu i pojednania.

Na czym zatem opierać ten dialog z Żydami?

Na poszukiwaniu wspólnych wartości i do tego zachęca nas Sobór Watykański II w dokumencie "Nostra aetate". Wokół nas widzimy tyle podziałów, już na poziomie rodziny, że trzeba szukać wszelkich dróg dialogu. Tym bardziej że rozpoczęliśmy Rok Jubileuszowy, w czasie którego papież Franciszek zachęca do budowania mostów między ludźmi, zamiast pogłębiania istniejących podziałów. Stąd też tematem XXVIII Dnia Judaizmu będą słowa zaczerpnięte z Księgi Kapłańskiej: "Jubileusz obwieszczajcie wyzwolenie w kraju dla wszystkich jego mieszkańców" (Kpł 25,10a). Wyzwala nas pokój w sercu.

Co odpowiedzieć tym, którzy mówią, że w judaizmie nie organizuje się przecież Dnia Katolicyzmu, więc po co my mamy robić u siebie Dzień Judaizmu?

Inicjatywa, którą podejmujemy, wynika z wierności nauczaniu Kościoła. Misją Kościoła jest budowanie mostów, a nie oglądanie się na to, co i jak robią inni. Pamiętajmy, że nasza misja jest uniwersalna i dotyczy ewangelizacji wszystkich narodów. Nie od razu widać owoce dialogu. Nieraz potrzeba czasu, nawet dziesięcioleci, aby zobaczyć efekty konsekwentnych działań. Dialog, pojednanie, budowanie solidarności Kościół realizuje na wielu polach, nie tylko w relacjach międzyreligijnych. Widać to chociażby w kontekście upamiętnienia 60. rocznicy orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich, którą obchodzimy w tym roku. W działaniach, które podjął w tym względzie abp Józef Kupny. Któż by przypuszczał, że ambasador Polski we współpracy z ambasadorem Niemiec przy Stolicy Apostolskiej będą starali się o upamiętnienie tego wydarzenia sprzed 60 lat? Dwóch ambasadorów - Polski i Niemiec - wspólnie, mówiących jednym głosem. To daje nadzieję. I dlatego realizujemy orędzie nadziei wskazane przez papieża Franciszka oraz poprzednich papieży, także na niwie relacji z judaizmem. Dzień Judaizmu jest zatem wyrazem szacunku i ukazaniem chęci pogłębiania relacji z naszej strony.

Na co kładzie nacisk tegoroczny Dzień Judaizmu? Ogólnopolskie obchody odbywać się będą we Wrocławiu od 14 do 16 stycznia.

W tym roku odwołujemy się do tradycji jubileuszu, który jest szczególnym czasem łaski, nawrócenia i odnowy. Nasze hasło wspaniale koresponduje z ogłoszonym przez papieża Franciszka Rokiem Jubileuszowym. Zaplanowaliśmy międzynarodową konferencję naukową, która będzie dotyczyła tematów związanych z liturgią, kaznodziejstwem czy formacją prezbiterów. Z pewnością skorzystają na niej formatorzy seminaryjni i klerycy. Wszystkie tematy będą osadzone w kontekście judaizmu. Tematyka może okazać się szczególnie cenna dla każdego, kto na poważnie traktuje swoją formację duchową i intelektualną.

Jakie wydarzenie warto podkreślić?

Obok prelekcji, których autorami są najlepsi specjaliści z całego kraju, mamy w bogatym planie szczególne punkty. Są to: wernisaż wystawy
"Byli sąsiadami" we wrocławskiej katedrze, modlitwa na dziedzińcu synagogi Pod Białym Bocianem pod przewodnictwem abp. Kupnego i naczelnego rabina RP Michaela Schudricha, nabożeństwo słowa Bożego i koncert chóru synagogi Pod Białym Bocianem w auli Papieskiego Wydziału Teologicznego.

Czemu to Wrocław został wybrany na tegoroczne ogólnopolskie obchody?

Nasze miasto ma swoje szczególne znaczenie w tym kontekście. Jan Paweł II określił je przecież mianem "Miasta spotkań". Przeplatają się tu bowiem liczne kultury i religie. Wrocławska diaspora odegrała istotną rolę w historii diaspory europejskiej. W mieście działa chór żydowski, na Uniwersytecie Wrocławskim od lat funkcjonuje Katedra Judaistyki. Prężnie działa też Towarzystwo im. św. Edyty Stein, które upamiętnia wrocławską świętą pochodzącą z żydowskiej rodziny. Ponadto funkcjonuje Fundacja "Żydoteka", która promuje żydowską literaturę i kulturę, czy szkoła żydowska Etz Chaim, przypominająca żydowską tradycję. Żydzi mieszkają we Wrocławiu od kilkuset lat. To naprawdę dobre miejsce, by promować dialog międzyreligijny.