Wrocław ma swojego bohatera spod Arnhem przejdź do galerii

Mija właśnie 80 lat od największej operacji powietrzno-desantowej II wojny światowej. Odpowiedź przynosi postać Ryszarda Małaszkiewicza. Jedną z jednostek biorących udział w operacji Market Garden była 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa gen. Stanisława Sosabowskiego. Szefem sztabu tej brygady był mjr Małaszkiewicz, bohater wystawy Instytutu Pamięci Narodowej.

Małaszkiewicz brał udział w Market Garden. Po wojnie związał się z Wrocławiem, tutaj zmarł w 1988 r. i został pochowany, a w mieście żyją jego potomkowie. Tym samym stolica Dolnego Śląska ma swojego bohatera spod Arnhem.

Na 16 wystawowych panelach IPN opowiedział 87 lat życia człowieka wiernego Polsce. Wystawa pt. "Wierny Polsce. Major Ryszard Małaszkiewicz" ma charakter biograficzny i w swoim założeniu popularyzuje postać R. Małaszkiewicza oraz losy żołnierzy 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej.

- Uformowany był w patriotycznej rodzinie na Wileńszczyźnie. Był harcerzem, owocem II Rzeczpospolitej. Uformowany patriotycznie, w 1939 roku przez Rumunię trafił do Wielkiej Brytanii, gdzie został szefem sztabu pierwszej samodzielnej Brygady Spadochronowej. Polski żołnierz walczył o wolność innych narodów, ale umiera tylko dla Polski. Operacja Market Garden, która wprawdzie nie skróciła II wojny światowej, dla tych ponad 1600 polskich żołnierzy była wciąz walką o wolną i niepodległą Polskę - mówił Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

Podkreślił, że po 1945 roku tacy jak major Małaszkiewicz nie byli bohaterami, ale byli represjonowani i więzieni. 

- W czasach komunistycznych wolna i niepodległą Polskę nosił w swoim sercu. Dowodem na to, że pamiętamy o takich osobach jest dzisiejsze wydarzenie - stwierdził prezes IPN.

Wystawa przygotowana przez dr. Andrzeja Olejniczaka oraz Marcina Zugaja przedstawia w sposób chronologiczny losy tego wileńskiego harcerza, oficera Wojska Polskiego, uczestnika operacji Market Garden, ofiary represji komunistycznych  i jego życie w II połowie XX w. we Wrocławiu. Znaczna część materiałów wykorzystanych w wystawie, ikonograficznych, jak i pochodzących z kwerend ma charakter nieznany i niepublikowany. Większość pochodzi ze zbiorów rodzinnych i ze zbiorów Instytutu Polskiego i Muzeum Gen. Sikorskiego w Londynie.

- Dziekuję autorom wystawy, z którymi intensywnie współpracowałem. Ekspozycja będzie pięknym i bardzo istotnym elementem uroczystych obchodów 80. rocznicy operacji Market Garden, które odbędą się w Holandii za 10 dni - przemawiał Dariusz Haliniarz, mąż wnuczki majora Małaszkiewicza, Ewy Haliniarz

- Chcemy podkreślać wkład Polaków w wyzwolenie całej Europy spod jarzma Hitlera. Gdy wystawa wróci z Holandii chciałbym, by była prezentowana w innych miejscach Wrocławia oraz miastach Polski - zapowiedział Kamil Dworaczek, dyrektor wrocławskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej.

Wystawa nie jest jedynym akcentem związanym z mjr. Małaszkiewiczem. Na Cmentarzu Świętej Rodziny we Wrocławiu postawiono weteranowi nowy pomnik nagrobny. Uroczystość jego odłsłonięcia poprowadzona została zgodnie z ceremoniałem wojskowym. Po okolicznościowych przemówieniach nastąpiło poświęcenie pomnika oraz apel pamięci, po którym żołnierze oddali salwę honorową.