Nowy numer 17/2024 Archiwum

Wielkopiątkowa konsekracja

Z obrzędem Komunii świętej w Wielki Piątek były problemy natury dogmatycznej. Zwyczaje były tak głęboko zakorzenione, że potrzebna była interwencja... metropolity gnieźnieńskiego.

Omawiany problem bardzo dobrze był znany wspomnianemu powyżej św. Tomaszowi z Akwinu. Otóż w najważniejszym swoim dziele - Summie Teologicznej, w traktacie o Eucharystii doktor anielski jak go nazywano wyraził jednoznaczną naukę dotyczącą problematyki jaką się tu zajmujemy: „Nie jest też prawdą to, co twierdzą niektórzy teologowie, że przez wpuszczenie cząstki Ciała do wina, wino przemienia się w Krew. Przemiana ta nie może się dokonać inaczej, jak przez konsekrację przy zastosowaniu należytej formy, wyrażonej słowami”.

Walka z herezją

Znamienne jest, że mimo to zwyczaju tego nie udało się łatwo wykorzenić z diecezji wrocławskiej, która wydaje się, była skarbnicą starych zwyczajów Kościoła. O takim stanie rzeczy świadczy ustawodawstwo prowincjonalne metropolii gnieźnieńskiej. Na synodzie w Łęczycy w 1430 r., zwołanym w celu przedyskutowania i podjęcia konkretnych działań zwalczających błędy dogmatyczne znajdujące się w księgach liturgicznych, nakazano dokonać reformy liturgii męki Pańskiej.

Opracowano specjalny traktat o tzw. Oficjum Wielkiego Piątku. Zgodnie z przyjętymi zmianami usunięto modlitwy i słowa skierowane do wiernych przez przewodniczącego ceremoniom, które sugerowałyby realną obecność Chrystusa pod postacią wina w obrzędach Wielkiego Piątku. Dzięki podjętym reformom, Komunię świętą spożywano tylko pod postacią chleba, natomiast wychodząc naprzeciw grupie tradycjonalistów, nowe przepisy przewidziały możliwość spożycia wina zmieszanego z wodą z kielicha mszalnego, lecz dopiero po zakończonych obrzędach.

Decyzję o zmianach w celebracji uroczystości męki Chrystusa przesłał w formie mandatu naszemu biskupowi Konradowi Oleśnickiemu sprawującemu swój wrocławski pontyfikat w latach 1417-1447 arcybiskup Wojciech Jastrzębiec, metropolita gnieźnieński. Co ciekawe, na wspomnianym synodzie zlecono biskupowi wrocławskiemu kontrolę podręczników homiletycznych w celu przeciwdziałaniu rozwijającym się herezjom a szczególnie popularnemu w tym czasie również na Śląsku i w Polsce ruchowi husyckiemu, co również wskazuje na wkład naszego lokalnego Kościoła w skarbnicę nauczania nieskażonych prawd chrześcijańskiej wiary.

Zaraz po zakończeniu komunii świętej w chórze katedry przystępowano do śpiewu nieszporów. Po ich zakończeniu rozpoczynała się kolejna część obrzędów Wielkiego Piątku - złożenia krzyża św. do grobu.


Polub nas, a nie przegapisz żadnej naszej informacji:

« 1 2 »
oceń artykuł Pobieranie..

Zapisane na później

Pobieranie listy