To tytuł trzeciej sesji Europejskiego Kongresu z okazji 50. rocznicy orędzia pojednania.
W gronie panelistów znaleźli się: metropolita kijowsko-żytomierski ks. abp. Petro Malczuk, Aleksander Milinkiewicz, działacz opozycyjny z Białorusi, prof. Klaus Ziemer z UKSW, Jan Andrzej Dąbrowski, prezes Zarządu Kolegium Europy Wschodniej, a moderatorem dyskusji był Radosław Poraj-Różecki, wiceprezes Fundacji Wolność i Demokracja.
Ks. abp. Petro Malczuk wskazał w swojej wypowiedzi, że tęsknota jest takim głębokim uczuciem, które człowiek ciężko przeżywa i które kieruje go do czegoś, co utracił. Nawiązując do dzisiejszej sytuacji na Ukrainie, do tego, co się stało na Majdanie, ksiądz arcybiskup podkreślił, że mieszkańcy tego kraju nie chcą podążać ani na Wschód, ani na Zachód, bo już są w Europie.
- Chcemy tylko przeżywać wolność, którą Pan Bóg nam podarował i za którą zapłacił swoją krwią. Pragniemy w naszym państwie kształtować dobrobyt - stwierdził metropolita kijowsko-żytomierski.
- Kardynał Kominek wyznawał Kościół, który składał się z różnych narodowości i jest oparty na słowie Chrystusa, na tym fundamencie i państwie niebieskim. I dlatego przekaz Księdza kardynała jest do dzisiaj taki aktualny. Pokazuje on, że zrozumiał atmosferę, która była wśród wiernych i całe swoje życie rodził wspólnotę, żeby była ona chrześcijańska. I tego dokonał. A to jest dla nas na Ukrainie niezwykle ważne - akcentował abp. Malczuk.
Aleksander Milinkiewicz wskazał w swoim wystąpieniu, że dzisiaj w jego kraju mamy do czynienia z walką o tożsamość Białorusinów. - Upominając się o naszą europejskość my potrzebujemy takiego podtrzymania Europy, żeby występowała ona w obronie naszej ludności, tego, że my jesteśmy chrześcijanami. Ludzie są u nas gotowi zapłacić każdą cenę, po to, aby godnie żyć - akcentował A. Milinkiewicz.
Z kolei prof. Klaus Ziemer mówiąc o reakcjach władz NRD na orędzie polskich biskupów stwierdził iż uważały one, że zarówno ten list jak i odpowiedź hierarchów niemieckich była celowym atakiem na NRD. Zarzucano biskupom nawet nielojalność wobec własnego państwa. Wśród warunków pojednania prof. K. Ziemer wymienił m.in. wizję, wytrwałość polityków w realizowaniu odpowiedniej polityki, uczciwość wobec przeszłości, symbole (takie jak np. to orędzie lub hołd oddany przez kanclerza RFN Willego Brandta ofiarom Powstania w Gettcie Warszawskim) oraz ciągłe wsparcie finansowe państwa dla instytucji popierających kontakty między grupami społecznymi.
Prezes Kolegium Europy Wschodniej Jan Andrzej Dąbrowski mówiąc o roli naszego kraju w procesie integracji zauważył w swoim wystąpieniu, że niezwykle istotna w tej kwestii jest obecność Polski i współpraca na wszystkich poziomach. - Coraz bardziej działacze społeczni rozumieją, ze warto przede wszystkim postawić na długoterminowe programu współpracy, wymiany młodzieżowej, edukacji- zauważył J. A. Dąbrowski.