Świetność potwierdzona

Posiadaniem tak ekskluzywnej, pełnej manierystycznej finezji ambony mogą poszczycić się tylko nieliczne świątynie – przekonywał wrocławski historyk sztuki Piotr Oszczanowski, autor książki „Złoty medalion oprawiony czterema diamentami”, traktującej o kazalnicy, która znajduje się w oleśnickiej bazylice św. Jana Apostoła i Ewangelisty. Tytuł książki nawiązuje do testamentu Gerharda Hendrika, twórcy tego wspaniałego dzieła sztuki. Jednym z obdarowanych był najstarszy syn rzeźbiarza Gottfried. Jemu ojciec zapisał „portret księcia Karola ze złota oprawiony czterema diamentami razem z pierścieniem ze złota herbowym i turkusem”. Długo dywagowano, kim jest ów książę Karol, łącząc go początkowo z biskupem wrocławskim arcyksięciem Karolem I von Habsburgiem. Autor monografii skłania się jednak ku uznaniu, iż raczej chodzi tu o księcia ziębicko-oleśnickiego Karola II Podjebrada, u którego Hendrik był – można powiedzieć – nadwornym artystą. 

  Kazalnica ma 9 m wysokości ks. Rafał Kowalski/GN Piotr Oszczanowski, dziękując wielu osobom za pomoc i wsparcie w przygotowaniu książki, w sposób szczególny zwrócił się do proboszcza oleśnickiej bazyliki ks. inf. Władysława Ozimka:

Dodał, że sama książka jest efektem zauroczenia niezwykłymi dziełami sztuki, które znajdują się w Oleśnicy. Zwrócił także uwagę na ciekawy aspekt dotyczący samej ambony: – Władca o czeskim rodowodzie zleca prace niderlandzkiemu artyście, pieniądze na to kładzie niemiecki patrycjat, a ratujemy i konserwujemy my, którzy jesteśmy na tych ziemiach od kilkudziesięciu lat.   

Przemawiając, ks. Władysław Ozimek zwrócił uwagę, że Wiesław Piechówka, artysta i konserwator dzieł sztuki, długi czas pracował nad tym, by ambonę doprowadzić do świetności swoimi rękami, natomiast Piotr Oszczanowski nadał jej świetność, posługując się słowami. 

Kazalnica jest jednym z dwóch (wraz z nagrobkiem Melchiora von Redern, który mieści się w czeskim Frylandzie) potwierdzonych archiwalnie i zachowanych dzieł Gerharda Hendrika z Amsterdamu. W książce znajdziemy nie tylko bardzo dokładne opisy poszczególnych elementów ambony: rzeźb, ornamentów, obrazów, napisów, ale także treści ideowe płynące z tego dzieła.

Więcej na temat oleśnickiego skarbu w wydaniu papierowym GN.

  Rzeźba św. Krzysztofa niosącego Dzieciątko Jezus stanowi jakby podporę kazalnicy ks. Rafał Kowalski/GN   To jedno z dwóch potwierdzonych archiwalnie dzieł Gerharda Hendrika z Amsterdamu pochodzi z początku XVII w. ks. Rafał Kowalski/GN