Dokument szczególnej wagi

To prawdziwa uczta dla pasjonatów powojennej historii Polski i Kościoła na ziemiach zachodnich i północnych naszego kraju. Cały dzień, w czwartek 8 listopada, najpierw na Papieskim Wydziale Teologicznym, a od 15.30 na Uniwersytecie Wrocławskim, będzie można słuchać wykładów w ramach konferencji naukowej w 40. rocznicę wydania konstytucji apostolskiej Pawła VI „Episcoporum Poloniae Coetus”. Poza wspomnianymi dwiema uczelniami sesję organizuje także ośrodek „Pamięć i Przyszłość”.

Otwierając obrady, rektor PWT ks. prof. Andrzej Tomko wyraził radość ze współpracy wrocławskiej uczelni teologicznej z UWr oraz ośrodkiem. – Wspólnie podtrzymujemy pamięć o istotnych wydarzeniach z dziejów Dolnego Śląska – mówił, dodając, że Papieski Wydział Teologiczny jest miejscem, gdzie spotykają się przedstawiciele różnych dziedzin nauki i różnych wyznań, by wspólnie drogą rozumu dochodzić do prawdy.

W słowie wstępnym abp Marian Gołębiewski przypomniał okoliczności ogłoszenia bulli „Episcoporum Poloniae Coetus”, zwracając uwagę na trudności polityczne utrudniające wcześniejsze przygotowanie dokumentu. – Na podstawie traktatów w Teheranie, Jałcie i Poczdamie obszary Rzeszy Niemieckiej na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej zostały uznane za byłe terytoria niemieckie. Nie wchodziły w skład Niemiec, ale zostały przekazane w administrację państwa polskiego. Jednocześnie postanowiono, że wszystkie sprawy, które łączyły się z klęską Niemiec, zostaną załatwione na konferencji pokojowej – mówił metropolita, dopowiadając, że do takowej konferencji nie doszło, w wyniku czego na dawnych mapach wydawanych w Niemczech ziemie zachodnie i północne naszego kraju były określane jako będące „czasowo pod polskim zarządem”. Hierarcha wspomniał także o propagandzie komunistycznej, która głosiła, iż papież nie chce uznać tych ziem za terytorium naszego kraju. – Bulla „Episcoporum Poloniae Coetus” wytrąciła broń z ręki komunistów – spuentował abp. M. Gołębiewski.

Bullą wydaną  28 czerwca 1972 r. Paweł VI regulował kanoniczną organizację kościelną na całym terytorium Ziem Odzyskanych. Był to akt o wielkim historycznym znaczeniu. Na tych terenach erygowano pięć nowych diecezji, istniejące zaś włączono do polskiej administracji kościelnej.