Czym jest „Księga henrykowska”? Kroniką założenia i uposażenia klasztoru cystersów. Jej znaczenie dla polskiej, a teraz również światowej kultury, jest jednak znacznie większe niż innych tego typu dzieł. Sławę zyskała dzięki najstarszemu zdaniu zapisanemu w języku polskim: „Day ut ia pobrusa, a ti poziwai”, co dziś brzmiałoby: „Daj, ja będę mełł, a ty odpoczywaj”.