Konferencja Stowarzyszenia Homiletów Polskich "Prorocze wyzwania pontyfikatu Franciszka" odbyła się we Wrocławiu w dniach 26-28 września. O czym rozmawiano?
Wśród poruszanych tematów znalazły się m.in. refleksje nad inspiracjami pontyfikatu Franciszka dla posługi słowa, rozważania o „potrzebie «mysterium fascinosum» na ambonie”, pytanie: „Metamorfoza czy transformacja doktryny Kościoła w nauczaniu Franciszka?”. Prelegenci zastanawiali się nad wpływem pandemii Covid-19 na przepowiadanie słowa Bożego, nad rolą osób świeckich oraz konsekrowanych w przepowiadaniu i wieloma innymi zagadnieniami.
o. Stanisław Kyc – benedyktyn z Wrocławia, współorganizator konferencji – mówił o przepowiadaniu ekologicznym na kanwie wypowiedzi papieża Franciszka, zwracając uwagę również na poświęcone temu tematowi nauczanie poprzednich papieży. Mówił o kształtowaniu przez papieża świadomości ekologicznej, o źródła papieskich diagnoz na temat ekologii, o nawróceniu ekologicznym. Zwrócił uwagę na to, że w centrum przepowiadania Kościoła stoi Chrystus – to On jest Panem wszechświata.
– Co roku spotykamy się jako Stowarzyszenie Homiletów Polskich, staramy się obserwować inspiracje płynące ze Stolicy Apostolskiej, zastanawiamy się, jakie są wyzwania, potrzeby ludzi; zajmujemy wobec nich stanowisko jako teologowie – mówi ks. prof. dr hab. Henryk Sławiński (wybrany po raz kolejny na przewodniczącego stowarzyszenia).
– Zdarzyło się, że opracowaliśmy wskazania dotyczące homilii – wyjaśnia kapłan – ponieważ pojawiały się nadużycia co do jej wygłaszania – co do miejsca, czasu, osób, a także co do treści, np. niektóre homilie były skażone kwestiami partyjnymi. Nie używam tu słowa „politycznymi”, bo szeroko rozumiana polityka to troska o dobro wspólne. W takim szerokim ujęciu polityka powinna być obecna na ambonie, natomiast niedopuszczalne jest opowiadanie się przez księdza za konkretną partią – takie partyjne rozstrzygnięcia należą do prerogatyw ludzi świeckich.
Przewodniczący tłumaczy, że w bieżącym roku homileci skupili się na inspiracjach papieża Franciszka dla posługi słowa, nad profetycznym wymiarem posługi Ojca Świętego. Zauważa, że niektóre papieskie wypowiedzi stwarzają pole do rozbieżnych interpretacji, wymagają wyjaśnień.
– Wiele dyskusji wzbudziło zaangażowanie świeckich do posługi słowa, na podstawie dokumentu motu prioprio „Antiquum ministerium” dotyczącego posługi katechisty – mówi. – W Polsce wyrażenie to zostało przetłumaczone jako „posługa katechety”, tymczasem czym innym jest posługa katechety, który pełni bardziej rolę dydaktyczną, jest nauczycielem religii, i katechisty – który ma za zadanie głosić Słowo Boże w rozmaitych kontekstach, od pierwszego przepowiadania – kerygmatycznego, misyjnego, poprzez przygotowanie do sakramentów dla tych, którzy uwierzyli (np. do bierzmowania, do sakramentu małżeństwa), aż po systematyczną formację ludzi.
Zauważył, że jesteśmy w permanentnym stanie misji. Zawsze trzeba głosić Słowo Boże – każdy zgodnie ze swoim powołaniem.
– Ważne, by nie laicyzować księży i nie klerykalizować świeckich, bo każdy ma swoje miejsce w Kościele. Dla księży zastrzeżona jest homilia, jako integralna część Mszy św., a ludzie świeccy mogą głosić słowo poza Mszą św. – mówi.
Zauważa, że nowe zagadnienia pojawiły się w związku z epidemią. – Rozwinęły się różne formy przepowiadania online, co też jest przedmiotem naszej refleksji – dodaje. – Na pewno inaczej jest, gdy głoszący słowo widzi ludzi, a inaczej, gdy mówi do adresata bardzo uniwersalnego, którego nie ma przed oczami. Pozostaje jednak siła słowa Bożego i nadzieja, że jest zapotrzebowanie na nie. A jest. Ludzie potrzebują nadziei, a kaznodzieje są głosicielami nadziei, Dobrej Nowiny. Nie jesteśmy prorokami Kasandry, która wieszczy ciągle klęski, tylko jesteśmy prorokami Jezusa Chrystusa, który mówi o ostatecznym zwycięstwie dobra nad złem, miłości nad nienawiścią.
W konferencji, która odbyła się w Domu Notre Dame, wzięło udział ponad 30 osób, kapłani oraz jedna siostra zakonna. Obradujących odwiedził bp Adam Bałabuch.
Organizatorzy konferencji: Stowarzyszenie Homiletów Polskich, Wydział Teologii KUL JP II: Katedra Homiletyki, Wydział Teologiczny UPJP II: Katedra Homiletyki, Katedra Komunikacji Religijnej, Wydział Teologiczny UŚ: Instytut Nauk Teologicznych.