Jak ratowano spuściznę kulturową Kresów Wschodnich? IPN szuka świadków
W kościele św. Marcina w Barkowie w powiecie trzebnickim przechowywane są jedyne w Polsce dzwony kościelne Korpusu Ochrony Pogranicza. To przykład odkrycia skarbu, a może jest ich więcej w różnych miejscowościach Dolnego Śląska?
Do 2010 r. o ich istnieniu wiedziało tylko kilka osób. - 12 lat temu dzięki pomocy mieszkańców poawiatu trzebnickiego udało się zokalizować te wyjątkowe dzwony. Wiele wskazuje na to, że są to jedyne dzwony Korpusu Ochrony Pogranicza, które ocalały po II wojnie światowej i znajdują się na terenie dzisiejszej Polski - mówi Jerzy Rudnicki z Instytutu Pamięci NAarodowej we Wrocławiu.
Podkreśla, że dzwony zostały uratowane po 17 września 1939, ukryte i przetransportowane razem z polską ludnością z Polesia Wołyńskiego na Dolny Śląsk, co zasługuje na ekranizację.
- Te dzwony posiadają niezwykłą symbolikę patriotyczną np. orły w koronie. Uratowane przez polskich mieszkańców po II wojnie światowej zostały przewiezione z nadgranicznego kościoła pw. Królowej Korony Polskiej w Lewaczach na Polesiu Wołyńskim na Dolny Śląsk w 1945 r. - informuje J. Rudnicki.
W związku z tym Instytut Pamięci Narodowej we Wrocławiu szuka osób, które mają informacje na temat ratowania spuścizny kulturowej Kresów Wschodnich, bądź chciałyby się podzielić swoimi wspomnieniami z Kresów Wschodnich. W kościołach dolnośląskich znajduje się prawdopodobnie wiele skarbów kresowych, o których wiedzą czasem tylko mieszkańcy.
- Często te skarby nie widnieją w żadnych rejestrach dzieł sztuki i zabytków. Nieszczeją, popadają w zapomnienie. To może być ostatni moment, żeby je odkryć. Niedługo odejdą ostatni mieszkańcy Kresów, którzy przenieśli się na Dolny Śląsk, a ich pamięć i wiedza jest bezcenna w tym kontekście - wyjaśnia Jerzy Rudnicki.
Dzwony w Barkowie zostały ufundowane w 1936 r. przez 2 kompanię graniczną KOP „Lewacze" pod dowództwem kpt. Tadeusza Osmolaka. O żołnierzach KOP w Barkowie przypomina także replika słupa granicznego z nr. 1468 przy drodze na trasie Żmigród - Wińsko, obraz z głównego ołtarza - ryngraf NMP Królowej Korony Polskiej oraz wota i dokumenty przechowywane w parafii.
Święto Korpusu Ochrony Pogranicza - formacji wojskowej, powołanej w 1924 roku do ochrony wschodniej granicy II Rzeczypospolitej, obchodzone jest zawsze w pierwszą niedzielę przypadającą po 14 października.
