powrót
Wiara.pl - Serwis

Wrocławski

twój profil
PROFIL UŻYTKOWNIKA
Wygląda na to, że nie jesteś jeszcze zalogowany.
zaloguj się
lub
zarejestruj się
  • facebook
  • YouTube
  • rss
  • Powiadomienia
Nowy numer

Najnowsze [Wydania]

  • GN 22/2025
    GN 22/2025 Dokument:(9278877,Dziecko chce do Jezusa!)
  • Gość Extra 2/2025 (12)
    Gość Extra 2/2025 (12) Dokument:(9271942,Oczy Serca)
  • GN 21/2025
    GN 21/2025 Dokument:(9268666,Przyszłość świata)
  • GN 20/2025
    GN 20/2025 Dokument:(9259124,Kochać człowieka, piętnować zło)
  • GN 19/2025
    GN 19/2025 Dokument:(9250678,Kościół prawa czy Kościół miłości?)
wroclaw.gosc.pl → Wiadomości z archidiecezji wrocławskiej → Trzebnica. O tajemnicach uszu, rzęsach i historii w zębach zapisanej
Trzebnica. O tajemnicach uszu, rzęsach i historii w zębach zapisanej  
Prof. Barbara Kwiatkowska z Zakładu Antropologii Instytutu Biologii Środowiskowej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Agata Combik /Foto Gość

Trzebnica. O tajemnicach uszu, rzęsach i historii w zębach zapisanej przejdź do galerii

Jak rekonstruuje się wygląd ludzkiej głowy na podstawie czaszki? Jak odtwarzana była głowa św. Jadwigi? Wiele informacji na ten temat otrzymali słuchacze wykładu prof. Barbary Kwiatkowskiej, który odbył się w ramach X Dni Otwartych Funduszy Europejskich, pod hasłem "Trzebnica. Klasztor nowych możliwości".

Agata Combik Agata Combik

|

GOSC.PL

dodane 12.05.2023 20:10

Prof. Barbara Kwiatkowska z Zakładu Antropologii Instytutu Biologii Środowiskowej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu – córka prof. Tadeusza Krupińskiego (1930-2007), która po ojcu przejęła opiekę nad Wrocławską Szkołą Rekonstrukcji – opowiadała zwłaszcza o odtwarzaniu wyglądu trzebnickiej księżnej.

Zdjęcia:

O cystersach, rekonstrukcji głów i klasztornych skarbach

Foto Gość DODANE 12.05.2023 AKTUALIZACJA 12.05.2023

O cystersach, rekonstrukcji głów i klasztornych skarbach

U trzebnickich boromeuszek, w ramach X Dni Otwartych Funduszy Europejskich pod hasłem "Trzebnica. Klasztor nowych możliwości", można było usłyszeć między innymi o cysterskiej architekturze i o tym, jak naukowcy rekonstruują wygląd ludzkich głów na podstawie czaszek.  

W wykładzie „Twarzą w twarz ze św. Jadwigą – antropologiczna rekonstrukcja głowy” przypomniała, że zespół podjął się takiej pracy w związku z 700. rocznicą urodzin świętej. W tym przypadku nie były pomocne istniejące obrazy, rysunki czy rzeźby żony Henryka Brodatego. Nawet najstarszy znany wizerunek, z „Legendy o św. Jadwidze”, powstał już po jej śmierci.

Naukowcy mieli do dyspozycji relikwie Jadwigi znajdujące się w dwóch miejscach: bazylice trzebnickiej (relikwiarz czaszki) oraz katedrze wrocławskiej (relikwiarz żuchwy). Na szczęście okazało się, że przechowywane tam szczątki pasują do siebie, co potwierdza ich autentyczność. Zmiany zaobserwowane na czaszce odpowiadają również przekazom historycznym, zgodnie z którymi pochowana była z twarzą zwróconą w stronę klasztoru, obrócona na prawo.

Ustalenia badaczy potwierdzają ponadto informacje na temat ascetycznych praktyk księżnej – np. jedzenia chleba zmieszanego z popiołem, grubych ziaren (masywna żuchwa, duży stopień starcia zachowanych zębów), przebywania w chłodzie (zmiany reumatyczne).

Pomocą w rekonstrukcji głowy, prócz zachowanych kości, były m.in. zdjęcia niemieckiego antropologa z początku XX wieku oraz oczywiście wiedza anatomiczna. Prof. Kwiatkowska tłumaczyła, że tam, gdzie brak danych, stosuje się tzw. metodę zapożyczeń: w dostępnych materiałach odszukuje się czaszki osoby tej samej płci, w tym samym wieku, pochodzącej z tej samej epoki (oraz o innych zbliżonych cechach), co osoba, której głowa jest rekonstruowana, i na jej podstawie dedukuje się, jak mogła wyglądać konkretna część czaszki danego człowieka.

– Zwykle odtwarzany jest wygląd osoby w takim wieku, w jakim zmarła. Przy okazji św. Jadwigi byliśmy jednak proszeni o rekonstrukcję jej głowy jako osoby w sile wieku. Odtwarzaliśmy ją jako osobę 40-letnią (a zmarła mając ok. 62 lata) – wyjaśniała pani profesor.

Najpierw, zaznaczyła, określa się płeć danej osoby. Obecnie łatwo można to uczynić, badając DNA, przed laty koncentrowano się na innych metodach, związanych z obserwacją czaszki. Istnieją konkretne różnice anatomiczne między czaszkami mężczyzn i kobiet – np. uformowanie oczodołów.

Rekonstruktorzy określają następnie wiek (badając m.in. stopień zrastania się szwów czaszki, stopień starcia zębów – przy czym dla różnych epok istnieją różne skale łączące zmiany na zębach z wiekiem, ponieważ sposób żywienia różnił się w kolejnych stuleciach). Ustalają również typ rasowy człowieka – zwłaszcza jeśli zamierzają odtworzyć także kolor tęczówek oraz skóry.

Naukowcy wykonują kopię czaszki – niegdyś gipsową, obecnie są to skany 3D. Określają grubość tkanek miękkich na różnych punktach twarzy. Najpierw nakładają na matrycę czaszki mięśnie, potem ustalają m.in. kształt nosa, osadzenie gałek ocznych, kształt powieki, szerokość ust i szpary ustnej (wieloletnie badania pozwalają wiele powiedzieć na ten temat w oparciu o kości, o wiedzę na temat płci, rasy, itd.)

– Najmniej wiemy o małżowinie usznej – dodała pani profesor. – Wiadomo, w którym miejscu czaszki znajduje się wejście do kanału słuchowego, wiemy też, że wysokość małżowiny usznej jest mniej więcej taka, jak wysokość nosa, a szerokość – jak połowa tej wysokości, jednak szczegóły dotyczące wyglądu ucha to sprawa bardzo indywidualna. Lubimy takie rekonstrukcje, gdzie ucho jest przysłonięte włosami lub welonem zakonnym...

Prof. Kwiatkowska podkreśliła, że twarz człowieka jest asymetryczna – trzeba więc pracować nad każdą połówką osobno. W nadaniu twarzy cech indywidualnych pomocne są dodatkowe przekazy, np. o tym, czy ktoś nosił wąsy. Gałki oczne wykonuje pracownia witraży, natomiast wyzwaniem są rzęsy, brwi ze względu na to, że zwężają się na krańcach. Sprawdzają się tu często włosy z futra martwych zwierząt, np. wiewiórek. Zwierzęce włosy bywają dostępne... w sklepach wędkarskich, gdzie wykorzystywane są do przygotowywania niektórych przynęt.

Jeśli chodzi o modele czaszki, obecnie prócz wydruków 3D praktykowane jest również całkowicie wirtualne „rzeźbienie” czaszki, za pomocą specjalnego oprogramowania.

Spotkania, prelekcje, warsztaty w ramach X Dni Otwartych Funduszy Europejskich trwają do 14 maja. Zobacz TUTAJ.

1 / 1
O cystersach, rekonstrukcji głów i klasztornych skarbach

Foto Gość DODANE 12.05.2023 AKTUALIZACJA 12.05.2023

O cystersach, rekonstrukcji głów i klasztornych skarbach

U trzebnickich boromeuszek, w ramach X Dni Otwartych Funduszy Europejskich pod hasłem "Trzebnica. Klasztor nowych możliwości", można było usłyszeć między innymi o cysterskiej architekturze i o tym, jak naukowcy rekonstruują wygląd ludzkich głów na podstawie czaszek.  
oceń artykuł Pobieranie..
FB Twitter
drukuj wyślij zachowaj
TAGI:
  • BARBARA KWIATKOWSKA
  • REKONSTRUKCJA
  • TRZEBNICA
  • ŚW. JADWIGA ŚLĄSKA

Polecane w subskrypcji

  • Jak interpretować sondaże? Opisują rzeczywistość czy raczej ją kreują?
    • Polska
    • Wojciech Teister
    Jak interpretować sondaże? Opisują rzeczywistość czy raczej ją kreują?
  • W Polsce ubywa obywateli. Czyli tych, którzy wierzą, że ich głos coś znaczy
    • Polska
    • Konstanty Pilawa
    W Polsce ubywa obywateli. Czyli tych, którzy wierzą, że ich głos coś znaczy
  • Przepis na kampanię. Co decyduje o zwycięstwie w wyborach?
    • Polska
    • Piotr Legutko
    Przepis na kampanię. Co decyduje o zwycięstwie w wyborach?
  • Błędne koło relacji. Czy przyjaźń w sieci w ogóle jest możliwa?
    • Media
    • Klaudia Cymanow-Sosin
    Błędne koło relacji. Czy przyjaźń w sieci w ogóle jest możliwa?
  • „Madonna z Dzieciątkiem ukazująca się św. Filipowi Nereuszowi i św. Julianie Falconeri” na płótnie z XVIII w.
    • W ramach
    • Leszek Śliwa
    „Madonna z Dzieciątkiem ukazująca się św. Filipowi Nereuszowi i św. Julianie Falconeri” na płótnie z XVIII w.
  • George Weigel dla „Gościa Niedzielnego”: Przyszłość świata może istnieć bez Chrystusa, ale będzie to przyszłość bardzo ponura
    • Rozmowa
    • ks. Rafał Skitek
    George Weigel dla „Gościa Niedzielnego”: Przyszłość świata może istnieć bez Chrystusa, ale będzie to przyszłość bardzo ponura
  • O nas

    • O wydawcy
    • Zespół redakcyjny
    • Sklep
    • Biuro reklamy
    • Prenumerata
    • Fundacja Gościa Niedzielnego
    Zgłoś błąd
  • DOKUMENTY

    • Regulamin
    • Polityka prywatności
  • KONTAKT

    • Napisz do nas
    • Znajdź nas
      • Newsletter
        • Zapisz się już dziś!
  • IGM
  • Gość Niedzielny
  • Mały Gość
  • Historia Kościoła
  • Gość Extra
  • Wiara
  • Foto Gość
  • Fundacja Gość Niedzieleny
Zgłoś błąd

Copyright © Instytut Gość Media. Wszelkie prawa zastrzeżone.

  • Facebook
  • Twitter
  • Insta
  • YT
WERSJA Desktop
  • subskrybuj
  • AKTUALNOŚCI
  • OPINIE
  • GALERIE
  • ARCHIWUM
  • KONTAKT Z ODDZIAŁEM
  • Liturgia
  • Diecezje
    • Bielsko-Żywiecka
    • Elbląska
    • Gdańska
    • Gliwicka
    • Katowicka
    • Koszalińsko-Kołobrzeska
    • Krakowska
    • Legnicka
    • Lubelska
    • Łowicka
    • Opolska
    • Płocka
    • Radomska
    • Sandomierska
    • Świdnicka
    • Tarnowska
    • Warmińska
    • Warszawska
    • Wrocławska
    • Zielonogórsko-Gorzowska
  • O diecezji
    • BISKUPI
    • ESM
    • HISTORIA DIECEZJI
    • KURIA
    • PARAFIE
  • Nasze media
    • MAŁY GOŚĆ
    • RADIO eM
    • WIARA.PL