Boskie i ludzkie słowa, opowieści w namiotach i półki pełne zwojów

Wskazał na trzy najważniejsze określenia: Pismo Święte, Stary i Nowy Testament oraz Biblia. Zauważył, że nazwa "Pismo Święte" zwraca uwagę na "Bosko-ludzki” charakter tych ksiąg. "Pismo" to wszak produkt ludzkiego intelektu, ludzkich umiejętności. - Bóg zniżył się do nas i przemówił takim językiem, jakim posługiwał się człowiek - mówił.

Zwykle to pismo uwiecznione było na pergaminie czy papirusie jakimś rodzajem atramentu (jak guma arabska zmieszana z sadzą), a autorzy biblijni posługiwali się używanymi w swoich czasach gatunkami literackimi. - Widać tu analogię z tajemnicą wcielenia. Jezus jest jednocześnie Bogiem i człowiekiem. Słowo, które nam Bóg dał, jest jednocześnie Boskie i ludzkie - wyjaśniał, tłumacząc, że błędem jest zarówno dostrzeganie jedynie wymiaru ludzkiego Biblii (racjonalizm biblijny), jak i jedynie wymiaru Boskiego (fundamentalizm biblijny). Z faktu, że jest to księga Bosko-ludzka, wynika, iż należy poznawać ów wymiar ludzki (konkretny język, stosowane rodzaje literackie itd.), a zarazem odnosić się do Biblii z szacunkiem, bo jest to Pismo "święte".

Określane jest ono również jako Stary i Nowy Testament. "Testament", jak wyjaśniał, to przekaz zawierający czyjąś wolę, związany z pozostawianym komuś dziedzictwem, ale również to słowo biblijne oznacza "przymierze". Cała relacja między Bogiem i człowiekiem w historii zbawienia była kształtowana na zasadzie przymierza - pewnego układu opierającego się na określonych zasadach. Można mówić o przymierzu rajskim, o tym za czasów Noego, o przymierzu z Abrahamem, a zwłaszcza o tym zawartym na górze Synaj między Bogiem a Izraelitami.

Zostało ono złamane, ale prorocy zapowiadali Nowe Przymierze. Zapowiedź spełniła się w Jezusie Chrystusie - Nowe Przymierze zawarte zostało przez Jego krew. Warto, czytając Pismo Święte, odwoływać się do tego klucza: pierwsza część Biblii, Stary Testament, to zapowiedź Nowego Przymierza, Nowy Testament jest wypełnieniem dawnych zapowiedzi.

Trzecia nazwa to Biblia - słowo, które w języku greckim oznacza "księgi", w liczbie mnogiej. Pierwotnie, jak wyjaśniał ks. Pietkiewicz, miała ona postać szafy z książkami czy też półki ze zwojami. Nazwa ta dostarcza kolejnego klucza ważnego przy lekturze: jeśli czytamy daną księgę biblijną, warto wiedzieć, jaka księga ją poprzedza, jaka po niej następuje, do jakiej grupy ksiąg należy.

Oprócz tych trzech mamy również inne stosowane nazwy: słowo Boże, Słowo, Księgi Święte, Święte Litery.

Można nazwać Pismo Święte zbiorem ksiąg, które spisali ludzie natchnieni przez Ducha Świętego. Księgi te zawierają słowo Boże skierowane do człowieka. Bóg mówi nam w nich o zbawieniu.

Ksiądz Rajmund zwrócił uwagę, że podział biblijnego tekstu na rozdziały, paragrafy, wersety jest rzeczą wtórną - dziełem ludzkim, niepochodzącym od Ducha Świętego. W średniowieczu wprowadzono podział na rozdziały, potem dodatkowo rozdziały zaczęto dzielić na sekcje (A, B, C, D, a te dłuższe także na E i F). Podczas reformacji, gdy w ramach różnych dysput "przerzucano się" biblijnymi tekstami, podzielono Biblię na wersety.

Jako pierwszy wprowadził taki podział mnich Santes Pagnini w swoim przekładzie (pierwszym od czasów św. Hieronima) Pisma Świętego z języków oryginalnych na łacinę. Jego podział się jednak nie przyjął się - zarzucono mu, że upstrzona oznaczeniami Biblia wygląda, jakby dotknięta była czarną ospą. Przyjął się dopiero późniejszy o ok. 20 lat podział, który wprowadził drukarz Robert Estienne.

Uczestnicy spotkania otrzymali podstawowe informacje o 73 biblijnych księgach i ich podziale na określone grupy oraz sposobie zapisu biblijnych tekstów. Usłyszeli również o etapach powstawania biblijnych ksiąg. Są nimi: historia (konkretne dziejące się wydarzenia), ustne opowiadanie (połączone już z pewną interpretacją, dostosowywaniem opowieści do sytuacji słuchaczy), pierwsze próby spisywania poszczególnych fragmentów, ostateczna redakcja. Wszystkie te etapy ogarnięte są, jak wierzymy, działaniem Ducha Świętego.

Kolejne spotkanie w ramach Kursu Biblijnego odbędzie się 4 grudnia o 19.00.