Rubens, kolejka górska, 40-lecie prezentacji Panoramy Racławickiej we Wrocławiu

Od 25 lutego będzie można zobaczyć wystawę poświęconą modzie, osobistej historii, ale i czasom PRL (to wszystko można wyczytać w kolekcji garderoby prof. Ireny Huml, pochodzącej z czterech dekad XX w.). Od 18 marca udostępniona zostanie prezentacja srebrnych monet kolekcjonerskich i banknotów. - W czasach kart, blików zaczynamy pomału zapominać, jak wyglądają pieniądze - zauważają muzealnicy. Marzec i kwiecień to czas dorocznego święta pisanek, palm wielkanocnych, stroików przyciągających rzesze ludzi do Muzeum Etnograficznego.

  - To będzie rok pełen artystycznych wrażeń - zapowiadają muzealnicy z MNW. Agata Combik /Foto Gość

Potem przyjdzie czas na fotografie Zdzisława Beksińskiego (znanego zwykle raczej z obrazów) i niezwykłą wystawę poświęconą... Śląskiej Kolei Górskiej, uruchomionej w 1867 roku. Zobaczymy modele lokomotyw i powozów, ale też rozmaite artykuły, wytwory rzemiosła i przemysłu, które rozwijały się dzięki kolei. Wśród takich wyrobów były koronki jeleniogórskie, chusteczki do nosa z Lubania, pocztówki z Karkonoszy...

31 maja otwarta zostanie wielka wystawa "Rubens na Śląsku". - Wpisuje się ona w czas, gdy Polska przewodniczy Radzie Parlamentu Europejskiego. Rubens pokazuje, jak Europa i Śląsk zostały zunifikowane przez sztukę - mówi dyrektor MNW Piotr Oszczanowski.

Ważnym wydarzeniem będą obchody 40. rocznicy udostępnienia Panoramy Racławickiej we Wrocławiu - z przypomnieniem historii jej powstania oraz późniejszych burzliwych losów. W planach są wystawy poświęcone Waldemarowi Cwenarskiemu, Skarbowi Średzkiemu, ekspozycja "Mikroświaty" (obrazy w małych formatach ze zbiorów MNW) czy doroczna prezentacja szopek betlejemskich.

6 września w Muzeum Etnograficznym otwarta zostanie nowa ekspozycja stała - galeria sztuki nieprofesjonalnej.

  Bronisława Sokołowska, "Przy piecu", Legnica 1977, Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu - Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Wojciech Rogowicz

- Zależało nam na tym, by zaprezentować zwiedzającym część naszej kolekcji, która na co dzień znajduje się w magazynach i... zawsze było nam żal, że nie jest pokazywana - mówi kuratorka Marta Derejczyk, kierowniczka tego oddziału MNW. - Sztuka nieprofesjonalna to twórczość powstająca poza głównymi nurtami artystycznymi, to dzieła amatorów, mieszkańców wsi, miast, wykonujących różne zawody. Mamy prace palaczy, kuśnierzy, listonosza (Józefa Mączyńskiego). To pokazuje, że sztuka wykracza poza znane nam ramy. Tworzyć chcą wszyscy, z różnych powodów. Wolność tworzenia daje najbardziej niesamowite efekty. Autorzy prac z naszej kolekcji często nie znali twórczości wielkich, uznanych artystów. To są rzeczy całkowicie oryginalne - dodaje.

Marta Derejczyk wspomina również o ciekawych interpretacjach tematów religijnych. - Przykładem jest doceniany w Polsce twórca, który mieszkał na Dolnym Śląsku - Józef Lurka. W sposób bardzo indywidualny interpretował tematy biblijne, Ewangelie. Tworzył bardzo poruszające przedstawienia, często głęboko filozoficzne - tłumaczy.

Dodaje, że w przypadku tego typu prac w zbiorach Muzeum Etnograficznego dużą rolę odegrał konkurs twórców nieprofesjonalnych, który był przez wiele lat organizowany przez jeden z ośrodków kultury. - Nasze muzeum było partnerem merytorycznym tego wydarzenia. W latach 70.-80. było ono bardzo popularne; w szczytowym momencie brały w nim udział tysiące osób. Pomogło ono muzealnikom w odkryciu wielu talentów. Obecnie konkurs dla twórców nieprofesjonalnych odbywa się w Dzierżoniowie, ale ma dużo mniejszą skalę - dodaje.

Kto się kwalifikuje do miana "twórca nieprofesjonalny"? - To osoba funkcjonująca poza artystycznymi kręgami; to często twórcy, którzy byli samoukami, działali w oderwaniu od głównych nurtów artystycznych, nie mieli kontaktów ze środowiskiem artystycznym, rynkiem sztuki - mówi M. Derejczyk. Piękno i szczerość takich prac bywa urzekająca. Wyraża bezinteresowną radość tworzenia i odkrywania intrygujących wymiarów codzienności.