Bardzkie cuda Jana Giejsona przejdź do galerii
Spod jego dłuta często wyłania się Matka Boża Bardzka. W lipowym drzewie odtwarza sceny z życia Pana Jezusa, sylwetki świętych, ale i przedstawienia nabożeństwa majowego czy procesji eucharystycznej. Prace bardzkiego artysty-samouka oglądać można w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu.
Wystawa „Jan Giejson. Od nowa” dostępna jest w Muzeum Etnograficznym-Oddziale Muzeum Narodowego we Wrocławiu do 30 grudnia. Wśród blisko 70 prac bardzkiego artysty-samouka znajdują się figurki, kapliczki, krucyfiksy, płaskorzeźby, a nawet drewniana forma piernikowa.
Zdjęcia:
Wśród nich wyróżniają się rzeźby inspirowane figurą Matki Bożej Bardzkiej z bazyliki pw. Nawiedzenia NMP w Bardzie. – To najstarszy drewniany zabytek rzeźby romańskiej w Polsce – podkreśla kuratorka wystawy Emilia Jeziorowska.
– Pan Jan zaczął rzeźbić jako 16-latek. Obecnie ma lat 78; nadal rzeźbi – wyjaśnia. Wspomina, że jego twórczość ewoluuje. We wrocławskim muzeum znajdują się prace pana Jana pochodzące z lat 70. XX w. wyraźnie różniące się od obecnych. – Artysta jest człowiekiem bardzo religijnym. Przygotowując się do wyrzeźbienia sceny biblijnej, najpierw, w ramach przygotowań, czyta i rozważa odpowiedni fragment Pisma Święego – mówi kuratorka.
Podkreśla, że to osoba głęboko zakorzeniona w świecie Barda, swojej miejscowości. Jest również rozpoznawalny i ceniony przez lokalnych mieszkańców.
– W sierpniu 2024 r. wybraliśmy do zakupu dla naszego muzeum 10 prac pana Giejsona. Wkrótce okazało się, że wszystkie zostały zabrane przez powódź. Spośród ocalałych wybraliśmy potem kolejnych dziesięć – wspomina E. Jeziorska.
Niestety, pracownia, galeria, zbiory pana Jana bardzo ucierpiały w czasie powodzi. O rozpoznawalności jego prac i docenianiu ich przez okolicznych mieszkańców świadczy choćby i to, że po powodzi dwie rzeźby porwane przez wodę zostały przez nich ocalone i zwrócone właścicielowi.
Wiosną 2025 roku rzeźbiarzowi przyznane zostało stypendium Województwa Dolnośląskiego na realizację projektu „Między niebem a ziemią – 60 lat sztuki ludowej w twórczości Jana Giejsona z Barda”. W Muzeum Etnograficznym znalazły się również rzeźby powstałe w ramach stypendialnego projektu.
Wystawy dzieł bardzkiego artysty prezentowana jest równolegle z wystawą w Muzeum Kresów w Lubaczowie „Żywoty twórcze Jarosława Furgały (1919–2020)” (wrocławska placówka jest jej współorganizatorem). Obie są swoistą zapowiedzią otwarcia w 2026 roku nowej wystawy stałej w Muzeum Etnograficznym we Wrocławiu: „Galerii sztuki nieprofesjonalnej”. Zobaczymy na niej prace artystów-samouków związanych z Dolnym Śląskiem.
