Kondukt żałobny

W diecezji wrocławskiej po zakończeniu wieczornej liturgicznej modlitwy brewiarzowej czyli nieszporów i opuszczeniu przez wiernych katedry, następowało przeniesienie krzyża do specjalnie przygotowanego grobu (łac. exclusis populis crux feratur ad sepulcrum). Omawiana dramatyzacja była bezpośrednim odtworzeniem wydarzeń ewangelijnych, gdyż - jak wiemy - w tekstach Pisma św. opisane jest wydarzenie pogrzebu zdjętego z krzyża ciała Jezusa Chrystusa.

Ze względu na to, iż w pochówku Pana Jezusa uczestniczyła niewielka grupa osób w opisywanym obrzędzie brała udział praktycznie tylko kapituła katedralna. Zgodnie z zachowanymi opisami tego zwyczaju, kanonicy otaczali krzyż - ustawiony zapewne w prezbiterium i odmawiali siedem psalmów pokutnych i przypisane w księgach liturgicznych modlitwy. Następnie przy śpiewie odpowiednich pieśni opiewających śmierć Chrystusa formowała się procesja i w asyście akolitów wraz z dymiącą kadzielnicą oraz ze świecami udawano się do kaplicy św. Barbary, gdzie przygotowano Boży Grób.

W miejscu tym krzyż owijano materiałem, który miał symbolizować całun grobowy, w który owinięto martwe ciało Chrystusa. Po złożeniu krzyża kładziono kamień na znak opieczętowania grobu i odmawiano odpowiednią modlitwę. W dalszej części obrzędu dokonywano pokropienia, okadzenia i zamknięcia grobu - kaplicy, a przy śpiewie antyfony: Pan został pochowany, procesja powracała do stalli w prezbiterium katedry.

Po zakończeniu omawianych rytów, rozpoczynało się czuwanie przy grobie członków chóru muzycznego składającego się z uczniów szkoły katedralnej aż do rezurekcji. Przy Grobie Pańskim recytowano cały psałterz. W 1526 roku nastąpiła reforma tych obrzędów. Kapituła nakazała by do „Grobu” oprócz krzyża zanoszono także Najświętszy Sakrament co miało związek z rozwijającym się we Wrocławiu i na całym Śląsku ruchem reformacyjnym. Widzimy zatem, jak reformacja zapoczątkowana przez Marcina Lutra wpłynęła na wprowadzenie pewnych nowych rozwiązań, które do dziś stanowią integralną część ceremonii Kościoła katolickiego.

Na zakończenie omawiania rytuału Wielkiego Piątku warto dodać, że podczas przygotowań do Wigilii Paschalnej, prepozyt kolegiaty św. Idziego, pełniący funkcję proboszcza katedry, usuwał starą wodę z chrzcielnicy, którą służba kościelna czyściła i napełniała świeżą wodą z rzeki Odry. Co ciekawe zachowane źródła liturgiczne zakazywały czerpania wody ze studni pod figurą św. Jana Chrzciciela znajdującej się po północnej stronie katedry.

czytaj dalej na kolejnej stronie

Polub nas, a nie przegapisz żadnej naszej informacji: