Na czym polega natchnienie Pisma Świętego, a także jak kształtował się kanon biblijny - mówił ks. prof. Pietkiewicz w ramach Kursu Biblijnego w parafii pw. NMP Bolesnej przy ul. Tatarakowej we Wrocławiu.
Przywołał przykłady ludzi, którzy doświadczyli szczególnie mocy Bożych słów, jak św. Augustyn. Pod wpływem biblijnego tekstu - wersetu z listu św. Pawła - w jego sercu dokonała się nagła przemiana; doświadczył - jak pisze - "światła ufności". W jego życiu nastąpił wyraźny przełom.
- Dlaczego to słowo przemienia, porządkuje wnętrze, stwarza przestrzeń do spotkania z Bogiem? - zastanawiał się prelegent. Zwrócił uwagę na teksty znajdujące się w samej Biblii, mówiące o natchnieniu, jak np. Ez 11,5, Jr 36,1-2, 2 Tm 3,16-17, 2 P 1,20-21.
Wyjaśnił, że jest to owoc spotkania, współpracy Boga i człowieka. Pismo Święte to zarazem słowo Boże i słowo ludzkie - pisane ludzką ręką, ale pod natchnieniem Ducha Świętego. Podkreślił, że natchnienie nie dotyczy samego tylko momentu spisywania tekstu, ale także wcześniejszych etapów: dziejących się wydarzeń, czynów, słów, ustnego przekazu o tym, co się wydarzyło, a w końcu spisywania owego przekazu, gromadzenia, redagowania.
Wspomniał o trzech rodzajach natchnienia: pastoralne (wpływ Ducha Świętego na czyny ludzkie, potem opisane w Biblii), oralne (wpływ Ducha Świętego na ludzi wypowiadających słowa, które potem zostały spisane w Biblii) oraz natchnienie skrypturystyczne (wpływ Ducha Świętego na osoby, które spisywały słowo Boże).
Ksiądz Pietkiewicz tłumaczył, że Pismo Święte ma dwóch autorów - Boga i człowieka. Stwórca nigdy nie traktuje osoby ludzkiej jak biernego, bezwolnego narzędzia. Biblia to owoc ich współpracy.
Owocem natchnienia, czyli Bożego autorstwa, są: prawda biblijnych słów (przy czym prawda Pisma Świętego polega na tym, że gdy człowiek czyta Pismo Święte, rozważa je, idzie za nim, to to słowo doprowadzi go do zbawienia), świętość, fakt, że słowa te są żywe i skuteczne, jedność i ciągłość Pisma Świętego (choć księgi biblijne pisane były na przestrzeni wieków przez różnych autorów, widnieje w nich jeden plan zbawienia, pewne wątki są rozwijane).
Istnieją również skutki ludzkiego autorstwa: ludzki autor zostawia swój styl, wybiera znane sobie gatunki literackie, na kartach ksiąg widać charakter, osobowość ludzkich autorów, problemy, z jakimi się zmagali. Współpracując z Duchem Świętym, posługiwali się swoim intelektem, swoimi zdolnościami, wiedzą na temat praw natury itd., stąd nie należy się dziwić, że znajdziemy tam ślady błędnych wyobrażeń na temat np. zagadnień przyrodniczych. Pismo Święte zostało napisane, by wskazać drogę do zbawienia - o taką prawdę tu chodzi.
Prelegent wyjaśniał, że kanon Pisma Świętego to zbiór natchnionych przez Boga ksiąg, przyjętych przez Kościół - to on, jako adresat biblijnych ksiąg, rozeznał natchnienie danej księgi. Tłumaczył, że patrząc na to przez pryzmat wiary, łatwo zrozumieć, że skoro Bóg natchnął jakąś księgę, to sam zadbał o to, by przetrwała, została uznana za natchnioną przez Kościół. Ten sam Duch Święty, który jest sprawcą natchnienia, działa w Kościele.
Przedstawił proces kształtowania się kanonu chrześcijańskiego, ostatecznie ustalonego na przełomie IV i V w., a potem potwierdzonego przez Sobór Trydencki. Wśród kryteriów, jakie brano pod uwagę, są: potwierdzenie, że Jezus czy apostołowie traktowali daną księgę jako natchnioną, apostolskie pochodzenie danej księgi (od apostoła czy z jego najbliższego kręgu). Kryteria pomocnicze to potwierdzenie, że dana księga czytana była w ramach liturgii jako biblijna księga, a także budująca treść księgi zgodna z nauka całego Pisma Świętego.
Podczas wykładu można było usłyszeć o księgach biblijnych protokanonicznych i deuterokanonicznych (wobec tych drugich były poważniejsze dyskusje, wątpliwości, ale skoro zostały włączone przez Kościół do kanonu biblijnych ksiąg, należy traktować je na równi z pierwszymi), o apokryfach - księgach nieuznanych przez Kościół za natchnione oraz o tłumaczeniach biblijnych - natchnionych, o ile oddają sens oryginału.
Kolejne spotkanie w ramach Kursu Biblijnego zaplanowane jest na drugi poniedziałek stycznia o 19.00.
Zobacz także: